Uncategorized
การเลือกใช้พาหะ(Vector)และการทำ Gene cloning
พาหะ( vector ) คือ cloning vector ดีเอ็นเอที่ใช้ในการเพิ่มปริมาณชิ้นดีเอ็นเอที่ต้องการให้ได้ปริมาณมากๆ โดยนำชิ้นดีเอ็นเอที่ต้องการดังกล่าวมาเชื่อมต่อเข้าไปกับ DNA cloning vector ได้ดีเอ็นเอสายผสม(Recombinant DNA;rDNA) จากนั้นจึงนำ Rdna ถ่ายเข้าสู่เซลล์เจ้าบ้าน(Host cell)โดยวิธีการ Transformation เพื่อเพิ่มปริมษรดีเอ็นเอที่ต้องการ แล้วทำการคัดเลือกเซลล์ที่ต้องการต่อไป
ปัจจุบันเวคเตอร์ต่างๆ มากมายที่ใช้สำหรับ Gene cloning ซึ่งการเลือกใช้เวคเตอร์นั้นขึ้นอยู๋กับวัตถุประสงค์ของการใช้งาน เช่นถ้าต้องการโคลนยีนในแบคทีเรีย อาจเลือกใช้เวคเตอร์ที่เป็นพลาสมิด(Plasmid) ฟาจ(Phage) และ คอสมิด(Cosmid) หรือถ้าต้องการโคลนยีนในเซลล์สัตว์อาจใช้เวคเตอร์ที่เป็นไวรัส SV40 ขณะที่ในเซลล์พืชไวรัสพวกนี้ Cauliflower mosaic virus (CMV) และ Ti plasmid อย่างไรก็ตามได้มีการพัฒนาเวคเตอร์ที่สามารถจำลองตัวเองได้ในเซลล์เจ้าบ้านมากกว่า 1 ชนิดที่เรียกว่า Shuttle vector เช่น ใน E.coli และ Yeast เป็นต้น
พลาสมิด(Plasmid)
เป็น cloning vector ที่ใช้สำหรับใน E.coli ซึ่งมีคุณสมบัติดังนี้
- มีการจำลองตัวแบบ relaxed vector
- มีจุด ori
- มียีนเครื่องหมาย(Marker gene) ที่สามารถตรวจสอบได้(บางครั้งอาจจะมี Reporter gene ด้วย)โดยพิจารณาจากกิจกรรมของยีนที่เรียกว่า Insertional inactivation
- มีตำแหน่งจดจำหรือตำแหน่งที่ตัดได้ของเอนไซม์ตัดจำเพาะชนิดใดชนิดหนึ่งเพียงหนึ่งตำแหน่ง(Unique site)
Insertional inactivation ถ้าใช้ชิ้นส่วนของดีเอ็นเอที่ต้องการ ที่ตำแหน่ง Pst I พบว่า
- ถ้าพลาสมิดไม่ได้รับชิ้นส่วนดีเอ็ฯเอแทรกอยู่ จะต้านทานต่อแอมพลิซิลิน และเตตระไซคลิน
- ถ้าพลาสมิดไม่ได้รับชิ้นส่วนดีเอ็นเอแทรกอยู่ จะต้านทานต่อเตตระไซคลิน แต่ไม่ต้านทานต่อแอมพิซิลิน
A fascinating discussion is worth comment. I do think that you ought to publish more about this issue, it may not be a taboo matter but typically folks dont speak about such topics. To the next! Cheers!!